خطرات ابتلا به آبله مرغان؟

آبله مرغان یک عفونت ویروسی است که از ویروس varicella-zoster نشات می گیرد. این بیماری باعث خارش و ایجاد تاول های کوچک و آبدار می شود. آبله مرغان یک بیماری به شدت واگیردار و مسری است که به افرادی منتقل می شود که تاکنون به این بیماری مبتلا نشده اند و یا واکسینه نشده اند. امروزه، واکسن آبله مرغان در دسترس همگان بوده و می توان کودکان را در برابر این بیماری مصون و ایمن کرد. مراکز کنترل و پیشگیری از بیماری (CDC) واکسن های روتین را توصیه می کند.
واکسن آبله مرغان یک روش موثر و ایمن برای پیشگیری از ابتلا به آبله و عوارض بعدی آن است.  

علایم:

بعد از ورود ویروس به بدن و طی 10 تا 21 روز، کهیر و تاول های ناشی از بیماری آبله مرغان روی پوست ظاهر می شوند و معمولا این بیماری حدود 5 تا 10 روز به طول می انجامد. سایر علایم این بیماری که ممکن است یک تا دو روز قبل از راش (کهیر) ظاهر شوند، شامل موارد زیر هستند:
•    تب
•    بی اشتهایی
•    سردرد
•    خستگی و احساس بی حالی و ناخوشی

زمانی که کهیر و راش پوستی ناشی از آبله مرغان ظاهر می شود، بیماری 3 مرحله را طی می کند:
•     دانه های قرمز و صورتی که طی چند روز می ترکند
•    تاول های کوچک آبدار که در حدود یک روز ظاهر می شوند و سپس می ترکند و مایعات درون آنها به بیرون تراوش می کند
•    خشکی و لخته شدن پوست که تاول های ترکیده را پوشش می دهد و طی چند روز ترمیم می شوند
 دانه های جدید طی چند روز ظاهر می شوند بنابراین 3 مرحله راش پوستی در این بیماری رخ می دهد: ظاهر شدن دانه ها روی پوست، تاول زدن و ضایعات خشک و لخته شده. این ویروس تا 48 ساعت و قبل از راش پوستی به سایر افراد قابل سرایت و انتقال است و تا زمانی مسری و واگیردار است که همه تاول های ترکیده خشک شده باشند.  
این بیماری در کودکان سالم عموما خفیف است. در موارد شدید، کهیر یا راش پوستی کل بدن را درگیر می کند و ضایعاتی در گلو، چشم و غشای مخاطی مجرای ادرار، مقعد و واژن ایجاد می شود.

چه زمانی به پزشک مراجعه کنیم؟
اگر فکر می کنید که کودک تان به بیماری آبله مرغان مبتلا شده، به پزشک مراجعه کنید. او معمولا با نگاه کردن به بدن کودک و بررسی سایر علایم می تواند آبله مرغان را تشخیص دهد. پزشک در صورت لزوم می تواند داروهایی را برای کم کردن شدت آبله مرغان و درمان عوارض و مشکلات آن تجویز کند. برای جلوگیری از ابتلای سایر کودکان به این بیماری می توانید با پزشک تلفنی صحبت کنید و اطلاعات زیر را دراختیار پزشک قرار دهید:
•    راش پوستی یک یا دو چشم را درگیر کرده است
•    راش پوستی بسیار قرمز و گرم است. این می تواند نشانه یک عفونت باکتریایی ثانویه باشد
•    راش پوستی به همراه سرگیجه، بی حالی، تپش قلب، تنگی نفس، لرز، ناهماهنگی عضلات، سرفه بد، استفراغ، سفت شدن گردن یا تب بالاتر از 38.9 درجه
•    وجود فرد مبتلا به نقص سیستم ایمنی یا کودکان زیر 6 ماه در خانه
  

  دلایل:

آبله مرغان یک بیماری ویروسی است که می تواند در اثر تماس مستقیم با راش به بدن سرایت کند. وقتی فرد مبتلا به آبله مرغان، عطسه یا سرفه می کند، قطرات عطسه یا سرفه در هوا پخش می شود و همین مسئله باعث سرایت بیماری به سایر افراد می شود.

عوامل خطر:

خطر ابتلا به ویروس varicella-zoster که باعث بیماری آبله مرغان می شود، در صورتی شدید است که فرد قبلا به آبله مرغان مبتلا نشده و یا واکسینه نشده است. این موضوع برای افرادی مهم است که در مهدکودک یا مدرسه کار می کنند و باید واکسینه شوند.
اکثر افرادی که مبتلا به آبله مرغان شده اند یا واکسینه شده اند، در برابر این بیماری ایمن هستند. افرادی که واکسینه شده و مجددا به آبله مرغان مبتلا می شوند، علایم آن را خفیف با تاول های کمتر و با تب خفیف تجربه می کنند. برخی افراد می توانند بیش از یک بار به آبله مرغان مبتلا شوند اما این موارد به ندرت اتفاق می افتد. 

عوارض و مشکلات:

آبله مرغان معمولا یک بیماری خفیف است اما می تواند جدی و خطرناک باشد و منجر به عوارض و مشکلات زیر شود:
•    عفونت باکتریایی پوست، بافت نرم ، استخوان، مفاصل یا خون
•    از دست دادن آب بدن
•    ذات الریه
•    التهاب مغز (انسفالایتیس)
•    سندروم شوک توکسیک
•    سندروم Reye در کودکان و نوجوانانی که در طول آبله مرغان، آسپرین مصرف می کردند
•    مرگ

چه کسانی در خطر هستند؟

افرادی که در معرض خطر عوارض آبله مرغان هستند، شامل:
•    نوزادان و کودکانی که مادرشان هرگز به آبله مرغان مبتلا نشده یا واکسینه نشده اند
•    نوجوانان و بزرگسالان
•    زنان بارداری که قبلا به بیماری آبله مرغان مبتلا نشده اند
•    افراد سیگاری
•    افرادی که به دلیل مصرف داروهای شیمی درمانی یا بیماری سرطان یا اچ.آی.وی، سیستم ایمنی ضعیفی دارند
•    افرادی که به دلیل بیماری آسم یا سایر بیماری ها از داروهای استروئیدی استفاده می کنند

آبله مرغان و بارداری:

ناهنجاری اندام ها و کم وزنی نوزاد در بین نوزادان مادرانی که در اوایل بارداری به بیماری آبله مرغان مبتلا شده اند، بسیار شایع است. وقتی مادر یک هفته قبل از زایمان یا طی چند روز بعد از زایمان به آبله مرغان مبتلا می شود، نوزاد او در معرض خطر یک عفونت جدی و خطرناک است.
زنان باردار که در برابر بیماری آبله مرغان مصون و ایمن نیستند، باید به پزشک مراجعه کنند و از خطرات آن برای سلامت خود و فرزندشان آگاه شوند.

آبله مرغان و زونا:

افرادی که به آبله مرغان مبتلا شده اند، در معرض خطر یک عارضه به نام زونا هستند. وقتی که عفونت پوستی درمان می شود، ویروس varicella-zoster در سلول های عصب باقی می ماند. چند سال بعد، این ویروس می تواند دوباره فعال شود و به صورت زونا روی سطح پوست ظاهر شود. زونا، تاول های دردناکی هستند که عمر کوتاهی دارند و زود از بین می روند. این ویروس در افراد سالمند و افرادی که سیستم ایمنی ضعیفی دارند، دوباره ظاهر می شود.  
بعد از ناپدید شدن تاول ها، درد زونا می تواند بیشتر ادامه پیدا کند که به این حالت، postherpetic neuralgia گفته می شود که می تواند شدید باشد.
دو واکسن زونا (zostavax و shingrix) برای افرادی که به آبله مرغان مبتلا شده اند، در دسترس می باشد. واکسن shingrix به تایید رسیده و برای افراد 50 ساله به بالا و افرادی که قبلا واکسن zostavax را دریافت کرده اند، توصیه می شود. واکسن zostavax تا سن 60 سالگی توصیه نمی شود. واکسن shringrix بر واکسن zostavax ارجحتر است.

پیشگیری:

واکسن آبله مرغان، بهترین روش برای پیشگیری از بیماری آبله مرغان می باشد. طبق برآورد کارشناسان مرکز کنترل و پیشگیری بیماری ها (CDC)، این واکسن می تواند 98 درصد از افرادی که هر دو دوز مجاز را دریافت کرده اند، در برابر این ویروس مصون و ایمن کند. این واکسن زمانی که افراد را در برابر این بیماری کاملا مصون و ایمن نمی کند، شدت بیماری آبله مرغان را کمتر می کند.

واکسن آبله مرغان به افراد زیر توصیه می شود:
•    کودکان: در امریکا، کودکان دو دوز از واکسن آبله مرغان را دریافت می کنند-یکی بین سن 12 تا 15 ماهگی و دوم بین 4 تا 6 سالگی که بخشی از برنامه واکسیناسیون  روتین کودکان می باشد.
این واکسن با واکسن سرخک، اوریون و  سرخچه ترکیب می شود اما برای کودکان 12 تا 23 ماهه، ترکیب این واکسن ها می تواند خطر تب و حمله را افزایش دهد. در مورد مزایا و معایب ترکیب واکسن ها با پزشک اطفال صحبت کنید.
•    کودکان در سنین بالاتر که واکسینه نشده اند: کودکان 7 تا 12 ساله که واکسینه نشده اند، باید دو دوز واکسن آبله مرغان را حداقل با 3 ماه فاصله دریافت کنند. کودکان 13 ساله به بالا که واکسینه نشده اند، نیز باید دو دوز واکسن را حداقل با 4 هفته فاصله دریافت کنند.
•    افرادی که هرگز به بیماری آبله مرغان مبتلا نشده اند و حتی واکسن نزده اند، بیشتر در معرض خطر قرار دارند. این گروه شامل مراقبین سلامت، معلمان، کارمندان و پرسنل مهدکودک، مسافران خارجی، پرسنل نظامی، افرادی که با کودکان زندگی می کنند و همه زنانی که در سن باروری هستند.
افرادی که هیچگاه به بیماری آبله مرغان مبتلا نشده اند و یا حتی واکسن نزده اند، معمولا دو دوز واکسن را با فاصله 4 تا 8 هفته دریافت می کنند. در صورتی که نمی دانید به بیماری آبله مرغان مبتلا شده اید یا حتی واکسن زده اید، آزمایش خون می تواند به تعیین ابتلای شما در گذشته کمک کند.

واکسن آبله مرغان به افراد زیر توصیه نمی شود:
•    زنان باردار
•    افرادی که سیستم ایمنی ضعیفی دارند مثل افراد مبتلا به اچ.آی.وی یا افرادی که داروهای سرکوب کننده ایمنی مصرف می کنند
•    افرادی که به ژلاتین یا آنتی بیوتیک نئومایسین آلرژی دارند
اگر نمی دانید که به واکسن نیاز دارید یا خیر، با پزشک تان در این مورد مشورت کنید. همین طور زنانی که تصمیم به باردارشدن دارند، در مورد واکسیناسیون باید با پزشک صحبت کنند.

آیا واکسن آبله مرغان موثر و بی خطر است؟
والدین معمولا این سوال را می پرسند که آیا واکسن ها بی خطر هستند. از آنجایی که واکسن آبله مرغان در دسترس می باشد، مطالعات به ایمن و موثر بودن آن بارها اشاره کرده اند. عوارض جانبی این واکسن عموما خفیف بوده و شامل قرمزی پوست، درد، تورم و در موارد نادر، دانه های کوچک در محل واکسن می باشد.
    
  تنظیم: زهرا محبی(کارشناس ارشد تغذیه)